21 april 2008

Angèle Manteau (1911-2008)

'KOELE TANTE' VAN HET BOEKENVAK

Angèle Manteau
De Belgische uitgeefster Angèle Manteau is maandag 20 april 2008 overleden in het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis van Aalst. Angèle Manteau ontdekte onder anderen Louis Paul Boon, Jeroen Brouwers en Jef Geeraerts. Ze werd 97 jaar oud.

Angèle Manteau werd in 1911 in Dinant geboren en studeerde scheikunde. In 1938 richtte ze de uitgeverij Manteau op, die ze veertig jaar zou leiden. De uitgeverij werd onder meer bekend voor haar vele literaire vertalingen. De laatste jaren bracht Manteau ook de Vlaamse thriller tot bloei. Jef Geeraerts startte een traditie die voortgezet wordt door auteurs als Pieter Aspe, Bob Mendes, Patrick De Bruyn, Jonathan Sonnst, Stan Lauryssen en Deflo.

In de gloriejaren van de uitgeverij kreeg Angèle Manteau legendarische secondanten. In 1964 trad Jeroen Brouwers in dienst als redacteur en taalcorrector. Twee jaar later werd Julien Weverbergh — die haar later zou opvolgen als directeur — een vaste medewerker.

Met Brouwers vocht Manteau later een vete later uit. De auteur lanceerde in zijn mémoires over het Manteautijdperk het verhaal dat de ingezonden manuscripten van Vlaamse schrijvers destijds grondig herschreven werden. Brouwers schrok er ook niet voor terug om Manteau een over het paard getilde uitgeefster te noemen, een 'dievegge' en iemand die vond dat alle schrijvers zeurpieten waren.
Weverbergh omschreef Manteau als een intrigante. Greta Seghers, die een biografie over haar schreef, noemde haar een 'glaciale persoonlijkheid' en 'une vieille dame indigne' (een verontwaardigde oude dame). Het beeld van de koele tante van het boekenvak en de autoritaire uitgeefster zou haar blijven achtervolgen.

Nederlandse uitgeverijen waren van af het begin altijd hoofdaandeelhouders geweest van Manteau. Toen dat in 1970 tot spanningen leidde, stapte Angèle Manteau over naar Elsevier Sequoia. Ze werd zes jaar lang literair directeur in Amsterdam.

Tot op hoge leeftijd bleef ze begaan met het uitgeversbedrijf. Met Wim Hazeu richtte ze in 1983 nog uitgeverij Hadewych op. In 1985 werd ze op verzoek van Elsevier adviseur van haar vroegere fonds en nam ze kortstondig de dagelijkse leiding over.

'ECHTE ZAKENVROUW'
,,Een figuur zoals Angèle Manteau zullen we nooit meer hebben'', zegt schrijver Jef Geeraerts in een reactie op het overlijden van de uitgeefster. ,,Angèle was een echte zakenvrouw en sprak als Waalse perfect Nederlands'', aldus Geeraerts.

Geeraerts verwijst naar de tijd toen hij in 1964 schrijver werd bij Manteau. ,,Toen was het nog mijnheer Geeraerts en mevrouw Manteau'', lacht Geeraerts. ,,Toen bleek dat mijn boek een succes was, werd het heel langzaam Jef en Angèle. Ze was een echte zakenvrouw'', aldus de schrijver.

De schrijver van onder meer 'De Zaak Alzheimer' belde Manteau nog op 23 januari, haar verjaardag. ,,Ik deed dat elk jaar en toen zong ik voor haar 'Happy Birthday''', zegt Geeraerts. ,,Ze moest dan altijd heel erg lachen.'' De laatste keer dat Geeraerts haar belde, verstond ze hem nog nauwelijks. ,,Ik dacht toen al dat haar einde nabij was'', aldus de schrijver.

(Bron: De Morgen, Nieuwsblad)

Geen opmerkingen: